گروه فرهنگی سراج24: صداوسیما در ایام دهه فجر امسال با دست پر آمد. مستندهای جذاب رسانه ملی اینبار توجهات زیادی را به خودش جلب کرد. «در برابر طوفان» یکی از این مستندها بود که در 10 قسمت 30 دقیقهای از شبکه مستند و شبکه یک سیما پخش شد.
مهدی نقویان در اولین تجربه مستند سریالیاش سراغ موضوع انقلاب اسلامی رفت و نتیجه آن مجموعه جذاب «در برابر طوفان» شد. او پیش از این مستندهای «برادران»، «رمز و راز ملکه»، «گاو خشمگین»، «بازی»، «زخم تازه» و ... را ساخته بود که تقریبا تمام آنها مورد توجه جشنوارههای سینمای مستند قرار گرفته است.
نقویان به فرم خاصی از روایت مستند رسیده است. او تاثیر ادبیات داستانی و انسش با رمان و قصه را دلیل فرم تازهاش میداند. گفتوگوهای پشت میزی و متعدد به هیچ وجه در مستندهای نقویان جایی ندارد. حضور تصاویر آرشیوی دیده نشده و ناب یکی از مزیتهای مستندهای اوست که بر جذابیت کارهایش افزوده است.
مهدی نقویان کارگردان «در برابر طوفان»
امروز وضعیت مستند جوانان هرچند رو به پیشرفت است اما باید بدانیم که این وضع مطلوب نیست،تا قبل از سال 1388 افراد کمی وجود داشتند تا با دغدغه انقلاب اسلامی و مردم در نظام اسلامی به تولید مستند بپردازند اما حالا وضع متفاوت شده است. حالا باید روی فرم هم کمی کار کرد تا به شرایط جذاب تری برسیم. باید سریعتر از دوران مستندهای نشسته و پشت میزی عبور کرد. نباید سالها تعریفمان از مستند به چند گفتوگوی پشت میزی و قدری هم آرشیو دم دستی خلاصه شود. نقویان یکی از نمونههای موفق از روایت واقعی و جذاب مستندهای آرمانی و تاثیرگذار است. او حرفش را میزند اما فرم را زمین نمیگذارد. باید به اینجا برسیم که بتوانیم تاثیر ادبیات داستانی بر روایت مستندها را بررسی کنیم. این چیزی است که در مستند «در برابر طوفان» قابل بحث و نظر است.
«در برابر طوفان» توانست عموم مردم را جذب کند. قرار نیست مستندساز انقلابی با هدف جذب مخاطب خاکستری و سیاه، از اصولش کوتاه بیاید، روایت منصفانه و واقعی تاریخ به خوبی دیکتاتورها را نشان میدهد.
آرشیو خوب یکی از ویژگیهایی است که کارهای نقویان را جذاب کرده است. او میگوید: «برای ساخت «در برابر طوفان» مثل همه یک نامه از تهیهکننده گرفتم و به سازمان صداوسیما بردم. روال عادی و طبیعی را طی کردم. اصلا بعضی وقتها سوژهای را انتخاب میکردم که آرشیوش را بتوانم در اینترنت پیدا کنم.آرشیو چیز حساسی است. در ابتدای ساخت همین مستند با یک ترس عجیب مواجه شدم و پیش خودم گفتم که احتمالا کار جمع نخواهد شد.نگاه کردم و دیدم 100 درصد این آرشیوها پروپاگاندای پهلوی و تبلیغ و تمجید از محمدرضا است. تصاویر مختلفی میبینیم که برخی دنبال خودروی شاه میدوند و دستش را میبوسند. این کار را سخت میکند و البته حساسیت مسئله آرشیو را بیشتر میکند. تلویزیون ترس درستی دارد اما این حدی دارد و نباید تر و خشک با هم بسوزند.»
کارگردان «رمز و راز ملکه»، «برادران» و «دربرابر طوفان» حالا به سمت ساخت اولین اثر سینماییاش خیز برداشته است. احتمالا اگر همه چیز به خوبی پیش برود باید در جشنواره فیلم فجر سال آینده، فیلم سینمایی او را ببینیم. موضوع فیلم درباره یک عکاس آمریکایی به نام «دیوید بورنت» است که 44 روز قبل از پیروزی انقلاب به ایران میآید. بورنت داستان جالبی دارد. یک آدم چپ ضد امپریالیسم است که با انقلاب همراه میشود.